UWAGA:
Warto zdać sobie sprawę z faktu, jak istotny jest etap weryfikacji najemcy. Rocznie kradzione dokumenty są wykorzystywane w celach przestępczych kilkanaście tysięcy razy, a każdego dnia do bazy trafia 300 zastrzeżonych dokumentów.
Umowa najmu to biznes i tak jak firma przed podpisaniem kontraktu sprawdza swoich partnerów, tak i tu należy pozyskać jak najwięcej informacji o najemcy. Nie należy więc bać się zadawania pytań, także tych o sytuację materialną. Można na przykład poprosić o przedstawienie raportu z Biura Informacji Kredytowej, zaświadczenie o dochodach lub inny dokument, który potwierdzi, że jest to osoba wiarygodna i nie powinna sprawiać problemów z płatnościami. Jeśli ktoś jest uczciwy i nie ma złych zamiarów, nie ma powodów, by nie pokazał w/w dokumentów.
Bezpieczny najem okazjonalny
Po sprawdzeniu tożsamości i zweryfikowaniu możliwości finansowych najemcy można zająć się zabezpieczeniem interesów poprzez dobrze skonstruowaną umowę najmu. Warto zainteresować się tzw. najmem okazjonalnym – to forma umowy, która najsilniej zabezpiecza interesy właściciela nieruchomości. Jest to rozwiązanie relatywnie nowe, obecne w polskim prawie od zaledwie kilku lat. O co chodzi? O możliwość sprawnej eksmisji najemcy, który nie płaci za najem i nie chce opuścić lokalu po rozwiązaniu umowy. Taka umowa najmu musi spełniać określone warunki: przede wszystkim wymagana jest obecność u notariusza i deklaracja najemcy o opuszczeniu lokalu po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy. Dodatkowo najemca musi wskazać lokal (naturalnie za pisemną zgodą jego właściciela), do którego będzie mógł się wyprowadzić. Koniecznym warunkiem jest też, by dochody z najmu zostały zgłoszone do urzędu skarbowego.
W razie niewywiązywania się ze zobowiązań przez najemcę, po wypowiedzeniu umowy wynajmujący może wezwać go do opuszczenia mieszkania. Ma prawo zwrócić się do sądu z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności na oświadczenie podpisane przez najemcę na początku. Po uzyskaniu w sądzie tytułu wykonawczego, sprawę należy skierować do komornika i następuje eksmisja.
Umowa najmu okazjonalnego to silne zabezpieczenie interesów właściciela, ale warto także postarać się, by dawała ochronę także w innych punktach. Istotne jest m.in. zapisanie w niej, co wchodzi w skład czynszu oraz terminów płatności i odsetek za ewentualne opóźnienia. Warto też zadbać o kaucję, która zabezpiecza przed ewentualnymi zniszczeniami w lokalu lub nieterminowymi płatnościami. Kaucja wynosi zwykle jedno- lub kilkakrotność miesięcznego czynszu, a w przypadku zakończenia umowy i braku podstaw do potrącenia z niej części środków, jest zwracana.
Udokumentowanie stanu nieruchomości
Przed rozpoczęciem najmu warto nie tylko spisać liczniki, ale i udokumentować stan mieszkania np. zdjęciami. Na wypadek ewentualnych zniszczeń lokalu czy wyposażenia, będziemy mieli dowód na to, w jakim stanie mieszkanie zostało udostępnione. Dodatkowo w umowie można zawrzeć informacje o tym, kto odpowiada za bieżące naprawy i remonty w mieszkaniu. Protokół zdawczo-odbiorczy powinien zawierać jak najbardziej szczegółowy opis mieszkania i jego stan oraz wyposażenie.
Z punktu widzenia właściciela nieruchomości przydatne byłoby co jakiś czas zobaczyć, w jakim stanie jest mieszkanie. Inspekcja bez zgody lokatorów nie jest najlepszym rozwiązaniem, ale można np. pobierać czynsz osobiście, a przy okazji sprawdzać, jak najemca dba o lokal.
Na koniec przypomnijmy jeszcze o rzeczach oczywistych, ale mimo to nie zawsze realizowanych: umowę warto mieć na piśmie i zgłosić ją do urzędu skarbowego. To znacząco wzmacnia pozycję wynajmującego w wypadku problemów z najemcą.